In deze tabel geven we een totaalbeeld van de veranderingen per risicogroep. De kolom 'structureel' geeft het structurele beeld weer. Het jaar 2022 laat een prognose zien van het jaarresultaat. De begroting van het jaar 2022 wijzigen we niet meer.
bedragen x € 1.000
omschrijving | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | structureel |
---|---|---|---|---|---|---|
saldo na het derde kwartaal | 27.689 | -6.668 | 24.556 | 36.091 | 12.194 | -2.999 |
Programmabegroting 2023: coalitieakkoord | -923 | -40.574 | -38.500 | -31.017 | -20.197 | -7.236 |
tussentijds raadsbesluit riolering Oosterwold | -7.800 | |||||
startbegroting na tussentijdse wijzigingen | 26.766 | -55.042 | -13.943 | 5.074 | -8.003 | -10.235 |
belasting | 718 | |||||
corona | -25 | |||||
gemeentefonds | 658 | |||||
prijsstijgingen | 4.906 | 2.900 | 5.700 | -3.400 | ||
projecten | 5.960 | |||||
sociaal domein | 1.600 | -3.500 | -3.500 | -3.500 | -3.500 | -3.500 |
woningbouw/markt | 707 | |||||
rente | 4 | -274 | -158 | -146 | -146 | |
bedrijfsvoering | -3.072 | |||||
overig | 1.867 | -140 | -150 | -150 | ||
neutrale wijzigingen | ||||||
projectvertraging - neutraal | 5.587 | -5.587 | ||||
taakmutaties | 3.628 | -3.628 | ||||
neutrale bijstellingen | 1.116 | -125 | -741 | -125 | ||
saldo na het vierde kwartaal | 49.300 | -63.877 | -12.142 | -2.726 | -11.924 | -14.031 |
We verwachten over 2022 een overschot van € 49 miljoen
Na de programmabegroting 2023 dachten we nog dat we in 2022 totaal € 26,8 miljoen zouden overhouden. Dit was vooral te danken aan de geraamde winst op de grondexploitaties en extra geld van het Rijk en vertraging van (project)uitgaven. In de 4de kwartaalrapportage komt daar dus nog € 22 miljoen bij. Dit komt voor € 8,5 miljoen doordat we extra geld krijgen van het Rijk voor loon- en prijsstijgingen en voor extra taken die we pas volgend jaar uitvoeren (taakmutaties). Ook houden we ongeveer € 13,5 miljoen over op projecten en programma's. We houden ook geld over op bijvoorbeeld de opvang van gevluchte Oekraïners, de energietoeslag en re-integratie. Ook zijn er projecten die vertragen waardoor de kosten doorschuiven naar 2023. Deze zijn in de bijlagen opgenomen (categorie: projectvertraging).
Voor de jaren 2023 t/m 2026 verwachten we een tekort
Voor 2023 verwachten we een tekort van ruim € 63 miljoen. Voor ongeveer € 40 miljoen komt dit door beleid en investeringen uit het coalitieakkoord. Verder moeten we € 7,8 miljoen extra uitgeven aan de riolering in Oosterwold in 2023. Ook schuiven er uitgaven van 2022 door naar 2023.
In de jaren 2024-2026 is de begroting ook niet sluitend. Vanaf 2026 verwachten we een structureel tekort van € 14 miljoen. Hiervoor zijn 2 belangrijke oorzaken aan te wijzen:
- De begroting 2023-2026 heeft een structureel tekort van ruim € 10 miljoen. Dit komt doordat het Rijk het gemeentefonds in 2026 flink verlaagt. Dit is het zogenaamde 'ravijn'. De VNG is van mening dat het Rijk dit probleem moet oplossen. Wij delen deze opvatting. Daarom hebben we hiervoor in de begroting geen oplossing gezocht.
- In deze kwartaalrapportage stijgen de kosten voor de jeugdhulp met € 3,5 miljoen. Dit komt vooral door de hogere tarieven voor de jeugdhulp met verblijf.
Riolering Oosterwold
Eind 2022 hebben wij de gemeenteraad een raadsvoorstel aangeboden voor de riolering in Oosterwold. Hierin is aangegeven dat voor de tijdelijke maatregelen een fors exploitatiebudget nodig is (totaal € 25 miljoen). Bij dat voorstel zit ook een begrotingswijziging voor het in 2023 noodzakelijke exploitatiebudget van € 7,8 miljoen. Dit is al verwerkt in het perspectief van deze kwartaalrapportage. In het voorstel is ook een inschatting opgenomen van de overige exploitatiekosten in 2023 en daarna. Deze kosten zijn nog niet in het perspectief verwerkt omdat de precieze uitwerking hiervan nog moet plaatsvinden. Besluitvorming hierover kan plaatsvinden bij de begroting 2024. Om toch de impact op de financiële positie in beeld te brengen hebben wij deze kosten tot 2027 wel meegeteld in de buffer. De kosten voor de jaren na de perspectiefperiode van deze kwartaalrapportage. Over de verdeling van de kosten zijn we nog in gesprek met onze medeoverheden.
In het raadsvoorstel zijn ook de investeringskosten voor de aanleg van het riool opgenomen (totaal € 35 miljoen). Dit leidt tot een structurele kapitaallast van circa € 1,2 miljoen. Ook over de dekking hiervan moet nog besluitvorming plaatsvinden bij de programmabegroting 2024. Vooralsnog zijn we ervan uitgegaan dat dit gedekt wordt uit de rioolheffing. De heffing zal hierdoor structureel met circa € 10 per aansluiting stijgen, voor geheel Almere. Ook de inwoners van Oosterwold zullen dan rioolheffing betalen. Deze investeringen zijn daarom niet van invloed op onze financiële positie. Mocht uiteindelijk besloten worden dit niet in de heffing onder te brengen maar uit de algemene middelen te betalen, dan verslechtert het perspectief dus structureel met € 1,2 miljoen.
De buffer verloopt als volgt
bedragen x € 1.000
buffer | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
---|---|---|---|---|---|
beginstand na programmabegroting | 83.765 | ||||
beginstand per 1 januari | 106.300 | 42.323 | 25.080 | 17.655 | |
initiatievenbudget gemeenteraad | pm | pm | pm | ||
Uitgaven vluchtelingen | pm | ||||
Uitgaven energiearmoede | pm | ||||
riolering Oosterwold - aanvullend | -100 | -5.100 | -4.700 | -4.500 | |
mutatie perspectief | 22.535 | -63.877 | -12.143 | -2.725 | -11.924 |
totaal | 106.300 | 42.323 | 25.080 | 17.655 | 1.231 |
We verwachten dat we de buffer vrijwel nodig hebben de aankomende jaren
Hier staat wel tegenover dat we de winst van het grondbedrijf over de jaren 2023 t/m 2026 nog niet in de buffer hebben verwerkt. Dit is op verzoek van uw raad. Afgesproken is dat we de winst uit grondverkopen alleen voor het lopende jaar inboeken. De reden is dat de winst onzeker is en erg afhankelijk is van de economische situatie. Bovendien willen we deze middelen graag gebruiken voor investeringen in de stad voor stedelijke vernieuwing of stedelijke ontwikkeling.
Maar zoals het er nu uit ziet hebben we de winst nodig om onze begroting de komende jaren sluitend te maken. En dat betekent dat we dit geld niet kunnen gebruiken voor investeringen in de stad.
De takendiscussie moet een structurele besparing opleveren van € 11,6 miljoen
In al deze overzichten gaan we er van uit dat we vanaf 2024 geld kunnen besparen door de takendiscussie.