De afgelopen periode kenmerkte zich door uitzonderlijke omstandigheden. We hadden vier jaar geleden niet kunnen bedenken hoe de wereld er vandaag de dag uitziet. Ruim twee jaar geleden werden we overvallen door de uitbraak van corona en de bijbehorende gevolgen voor onze samenleving. Na die eerste acute fase ontstond langzaamaan steeds meer het besef dat de coronacrisis veel langer zou duren. Het continueren van de gemeentelijke dienstverlening en het zo goed mogelijk informeren en ondersteunen van inwoners en ondernemers had in die beginperiode van corona onze prioriteit. Ondanks die crisis was het ook onze taak als dagelijks bestuur om in die tijd ons gewone werk voort te zetten.
Met de inval van Rusland in Oekraïne hebben we opnieuw te maken met een crisis. We zien de beelden op tv, en doen ons uiterste best om hier opvang voor gevluchte Oekraïners mogelijk te maken. Dit is een grote opgave. Want naast de opvangplekken is er ook veel begeleiding nodig. Daarnaast zien we dat vluchtelingen uit Oekraïne ook gebruik maken van maatschappelijke opvang, zoals het Leger des Heils. Dit zorgt voor veel extra druk en bemoeilijkt de instroom voor nieuwe personen en daarmee ook de uitstroom.
Verder merken we dat ook voor ons de prijzen voor onder meer brandstof en bouwmateriaal stijgen, bijvoorbeeld in het beheer en onderhoud. Dit gaat ons extra geld kosten, al weten we nu nog niet hoeveel. Het Rijk geeft aan dat zij de kosten voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne gaat compenseren, maar op dit moment is het nog onduidelijk wat de exacte financiële effecten voor ons zijn. Ook de eindafrekening voor corona is nog niet volledig afgerond, al lijken de financiële gevolgen van deze crisis voor de gemeente beperkt te zijn. Verder blijft ook het sociaal domein nog steeds een grote opgave.
In deze Perspectiefnota blikken we terug op ons werk van de afgelopen bewogen jaren. Tegelijkertijd kijken we vooruit. We zien namelijk nieuwe uitdagingen op ons af komen. Met het oog op de nieuwe raadsperiode willen we de gemeenteraad hierover informeren.
Met de kwartaalrapportage, die is opgenomen in deze Perspectiefnota, maken we de financiële ontwikkelingen inzichtelijk. De plannen van het kabinet Rutte IV zijn verwerkt en maken duidelijk dat onze financiële positie is verbeterd. We hebben in 2026 structureel € 8,4 miljoen beschikbaar. Daarnaast zou onze buffer, als we geen extra geld uitgeven, doorgroeien naar € 150 miljoen in 2026. Er is de komende jaren dus ruimte voor nieuwe uitgaven of het terugdraaien van eerdere bezuinigingen.
Ondanks het positieve perspectief, vinden we dat we structureel meer geld van het Rijk horen te krijgen. Het uitvoeren van onze basistaken zoals het beheer en onderhoud waaronder de grootschalige vervangingen, het toezicht in de stad, onze taken in het sociaal domein en het bouwen en onderhouden van bevolkingsvolgende voorzieningen staan al langere tijd onder druk. Hier is structureel meer geld voor nodig.
Tot slot. Met de groei van Almere in de komende jaren wordt het steeds belangrijker om niet alleen vier jaar, maar juist verder vooruit te kijken. Met de informatie in deze Perspectiefnota, maar ook de eerder aangeboden begroting waarin we 30 jaar vooruitkijken, het Strategisch asset managementplan en het inzicht in onze risico’s, hebben we de handvatten die we kunnen gebruiken om de stad nu en in de toekomst actief te besturen. Door meer inzicht kunnen we als gemeente beter sturen en worden we minder verrast. We zien daarom de toekomst en de groei van Almere met vertrouwen tegemoet.